SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

SAYD BAHSİ

<< 2861 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ مَعِينٍ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ خَالِدٍ الْخَيَّاطُ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ جُبَيْرِ بْنِ نُفَيْرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي ثَعْلَبَةَ الْخُشَنِيِّ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ إِذَا رَمَيْتَ الصَّيْدَ فَأَدْرَكْتَهُ بَعْدَ ثَلَاثِ لَيَالٍ وَسَهْمُكَ فِيهِ فَكُلْهُ مَا لَمْ يُنْتِنْ

 

Ebû Sa'lebe el-Huşenî'den demiştir ki: Nebi (S.A.V.) (şöyle buyurmuştur):

 

"Av'a (okunu) atıpta, onu üç (gün üç) gece sonra (atmış olduğun) ok'un üzerinde olduğu haide (Ölü olarak) ele geçirecek olursan, kokuşmamış olması şartıyla onu yiyebilirsin.”

 

 

İzah:

Müslim, sayd; Nesâî, sayd; Ahmed b. Hanbel, IV-I94.

 

Bu hadis» vurulduktan sonra gözden kaybolup üzerinden bir gece geçmiş olan bir avın etini yemek haramdır diyen Maliki âlimlerinin aleyhine bir delildir. Âlimlerin büyük çoğunluğuna göre; burada geçen üç gece tabirindeki üç adedinin bağlayıcı bir te'siri yoktur. "Herhangi bir süre" anlamında kullanılmıştır.

 

Bilindiği gibi, Hanefî âlimlerine göre, vurulduktan sonra gözden kay­bolan ve bir süre sonra bulunan bir avın etinin helal olabilmesi için üç şart vardır:

 

1. Avcının okunun av üzerinde bulunması,

 

2. Başka avcıya ait okun veya bir ok yarasının bulunmaması ve başka bir tesirle öldüğünün ortaya çıkmış olmaması,

 

3. Avcının onu aramaya zaruretsiz olarak mola vermemiş olması.

 

Bu üç şart bulunduğu takdirde av kokuşmuş olsa bile eti yenir. Aliyyü'l-Kari'nin açıklamasına göre, Hanefi âlimleri bu hadisteki kokuşmuş avı ye­menin terk edilmesi ile ilgili emrin hükmü istihbab içindir. Bu bakımdan yen­memesi iyi olur fakat, yenecek olursa haram işlenmiş olmaz.

 

Nitekim Hanefi âlimlerinden İbn Melek'in ifadesine göre, Hz. Peygam­berin (S.A.V.) kokmuş eti yediği rivayet olunmuştur.

 

İmam Ahmed de kokmuş et yemenin helal olduğunu söylemiştir. Fakat İmam Ahmed'e göre vurulduktan sonra uzun süre gözden kaybolan bir avın eti helal değildir. Kendisine vurulduktan sonra geceli gündüzlü bir gün göz­den kaybolan bir avın hükmü sorulunca, bir günün uzun bir süre olduğunu ve dolayısıyla bu avın haram olduğunu söylemiştir. Bu, İmam Ahmed'in uzun bir süre sözüyle geceli gündüzlü bir günlük süreyi kasdettiğini gösterir. Bu bakımdan Hz. İmam'a göre vurulduktan sonra kaybolup sadece bir gecenin veya sadece bir gündüzün sonunda ölü olarak bulunan bir avın eti helaldir.

 

İmam Malik'e göre; vurulduktan sonra av gündüzün bulunamayıp ak­şamleyin ölü olarak ele geçerse, o avın eti helaldir. Fakat üzerinden bir gece geçmişse onun eti haram olur.

 

İmam Şafiî'ye göre; vurulduktan sonra oku atan kimsenin gözünden kay­bolmuş olan bir avın eti asla yenmez. Şafiî mezhebinin kokmuş bir etin ye­nip yenmemesi hususundaki görüşlerini açıklarken İmam Nevevî şunları söylüyor: "Kokmuş yemeği yemekten nehiy tahrim değil, kerahet-i tenzihiyye içindir. Diğer kokmuş etlerle yiyecekleri yemek te tenzihen mekruhtur, ha­ram değildir. Fakat sıhhat için zararlı hale gelmiş olması müstesna. Bazı âlim­lerimiz kokmuş etin haram olduğunu söylemişlerse de bu görüş zayıftır.

 

Biz bu meseleyi münasebet düştüğü için 2849 numaralı hadis-i şerifle 2857 numaralı hadisi şerifin şerhinde açıklamıştık.